کودهای آلی حیوانی
اگر کودهای حیوانی در هوای آزاد بدون پوشش بمانند، مقدار زیادی از ازت خود را که به صورت آمونیاک می باشد در اثر تخمیر از دست خواهند داد. بنابراین پوشانیدن آنها با کاه و کلش و خاک عمل مفیدی است. طبق بررسی پژوهشگران اگر کودی فقط سه روز در معرض هوا قرار گیرد 30% از ازت آمونیاکی آن کم خواهد شد. زمان دادن کودهای فوق به زمین بر حسب شرایط خاک و اقلیم متفاوت است. در اراضی سنگین و در نقاطی که هوا در زمستان سرد و یخبندان است، بهترین فصل در پائیز، آبان یا آذر ماه می باشد که باید کود را با یک شخم به خاک برگرداند. در مناطقی با زمستان ملایم یا در نقاطی با خاک سبک و شنی، اینکار بهتر است در اسفند فروردین ماه انجام گیرد. از نظر عمق برگردان کود، در اراضی سنگین و سرد، نباید آن را زیاد در عمق قرار داد، چون در این خاکها، اکسیژن در عمق های پائین نفوذ زیادی ندارد و در نتیجه فعالیت باکتریها برای تجزیه مواد آلی کم است. بنابراین کود باید در عمق حدود 15-10 سانتیمتری قرار داده شود. همچنین بهمان دلیل کودهائی که به این قبیل خاکها داده میشود، بهتر است از نوع کودهای به اصطلاح گرم مثلکود گوسفندی و پهن اسب و الاغ باشد که البته بهتر است آنها را به اصطلاح عمل آورند، یعنی روی هم توده کرده و بخوابانند و بحالت نیمه پوسیده بخاک بدهند. در صورتی که خاکهای سبک شنی که طبیعتا گرمتر هستند، کودهای گاوی تازه مخلوط با کاه در عمق25-30 سانتیمتری نتیجه بهتری می دهند، چون در این خاکها تخمیر خیلی سریع است و کود زود پوسیده شده و از بین میرود، و اگر به تتیب مذکور در فوق عمل نشود دوام کود کم خواهد شد.
از نظر مقدار و تکرار کود دادن، به منظور صرفه جوئی در هزینه، بهتر است در خاکهای سنگین هر دو سه سال یکمرتبه کود بمقادیر زیاد حدود 50-60 تن در هکتار، بصورت خرد و ریز شده داده شود، ولی در خاکهای سبک 10-20 تن هر سال یا هر دو سال یکبار بحالت درشت.
بطوری که میدانیمف کودهای آلی از نظر تامین مواد هوموسی بسیار ضروری و مفید می باشند.طبق بررسی کارشناسان از هر 6-10 تن کود حیوانی در هکتار، معادل 600-1000 کیلو در هر سال هوموس بدست می آید که در اصطلاح ساختمان خاک و افزودن به ظرفیت جذب آب و حاصلخیزی آن بسیار ارزنده می باشد.(خرید خاک )
2-کودهای شیمیائی
چون درصد ماده عامله موجود در این کود ها نسبتا زیادتر از کودهای آلی بوده و اکثرا بسهولت قابل جذب میباشند، باید در مقدار و زمان مصرف آنها دقت بیشتری بشود.در اینجا نگاهی خواهیم داشت به عوامل مختلفی که در مصرف این کودها موثر بوده و باید به آنها توجه داشت:
مقدار کود مصرفی باید با توجه به نوع خاک و درجه قلیائیت آن(pH) و نوع نبات مورد پرورش و سابقه کود خوری خاک تعیین گردد. بدانجهت یک فرمول مشخص برای کلیه درختان در همه خاکها نمی توان ارائه داد، بلکه بسته به شرایط خاص هر محل، و نوع درخت مورد پرورش و احتیاجات آن، باید مقادیر لازم از هر کود را ولو بطور تقریب تعیین کرد. همانطوری که میدانیم مطمئن ترین راه دانستن نیاز درختان، استفاده از روش تجزیه برگ و دمبرگ می باشد که میتواند در مورد مصرف نسبتا دقیق کود بخصوص از نظر عناصر قلیل برای باغدار راهنمائی باشد.
(خرید بذر)
زمان مصرف کود
مطلب مهم دیگر در دسترس بودن ماده غذائی معین در زمانی است که نبات به آن معمولا نیاز دارد. در این موردباید به خواص ذاتی هر نبات توجه داشت و دقیقا فهمید که در چه زمانهایی از سال به کدام ماده نیاز بیشتر هست.بعنوان مثال، سیب زمینی زودرس در اوایل تابستان بحداکثر مواد غذائی نیاز دارد در صورتی که ارقام دیر رس هر چند بیشتر از ارقام زودرس مواد غذائی از زمین دریافت می کنند، ولی آنرا در ظرف مدتطولانی تری مصرف مینمایند. یک مزرعه تربچه در ظرف مدت کوتاهی( حدود یک ماه) معادل 200 کیلوگرم مواد غذائی برداشت میکند، ولی کلم، 640 کیلو در 6-7 ماه. بنابراین در مورد کشت تربچه، باید از کودهایی استفاده شود که در مدت کم قابل جذب و مصرف باشند ولی درر پرورش کلم این اجبار وجود ندارد. علاوه بر اختلاف در مصرف کلی کلی مواد غذائی در طول نمو، در مراحل دوران نمو نیز نیاز ها متفاوت است. مثلا درختان میوه بطور کلی اعم از سردسیری یا نیمه گرمسیری از قبیل مرکبات، در موقع گل کردن بمقدار زیادتری ازت و فسفر نیاز دارند، بدانجهت کودهای ازته را اقلا یک ماه جلوتر از تاریخ باز شدن گلها ، به صورت قابل جذب باید داد تا فرصت کافی برای انتقال این ماده به عمق خاک و منطقه ریشه ها وجود داشته و بموقع مورد استفاده درخت میوه قرار گیرد.
